Twórcy i propagatorzy

Mohr, Gruber i inni

Wzruszający wiersz, chwytająca za serce melodia i cudowne wręcz poszerzenie kręgu odbiorców. Proste na pierwszy rzut oka komponenty stworzyły arcydzieło. Kolęda „Cicha noc”, zaśpiewana po raz pierwszy w 1818 roku w Oberndorfie pod Salzburgiem, ma za sobą dwusetletnią podróż dookoła świata. Znają ją i śpiewają w Boże Narodzenie dwa miliardy ludzi we wszystkich zakątkach naszego globu. Jednak jej twórcy i jej pochodzenie popadło na wiele lat w zapomnienie. Jeszcze dzisiaj nie każdy wie, skąd pochodzi popularna kolęda.

Kolęda powstała na Ziemi Salzburskiej 

Twórcą słów jest ksiądz Joseph Mohr, który w 1816 roku napisał wiersz pod tytułem „Cicha noc“. Dwa lata później wręczył go osobiście pochodzącemu z Górnej Austrii nauczycielowi i organiście, Franzowi Xaverowi Gruberowi z prośbą o skomponowanie melodii.

Rozpowszechnienie zaczęło się w Tyrolu

„Cicha noc“ – dzisiaj jedna z najbardziej znanych kolęd na świecie – powstała jako pieśń kościelna i została zaśpiewana po raz pierwszy przy stajence betlejemskiej. Przypadkowo trafiła w ręce tyrolskiego organmistrza, Carla Maurachera, który naprawiał zepsute organy w Oberndorfie. W swoich stronach rodzinnych, w dolinie Zillertal, przekazał pieśń tyrolskim wieśniakom, którzy podczas swoich podróży handlowych wykonywali ją na jarmarkach i targowiskach w całej Europie. I nie tylko to! Pochodzący z Zillertalu Ludwig Rainer – jeden z najwybitniejszych tyrolskich pieśniarzy ludowych – zaśpiewał kolędę już w 1839 roku w Ameryce. Franz Xaver Gruber, zmarły w 1863 roku, dożył jeszcze początków sławy swojego dzieła. W 1854 roku wyjaśnił pochodzenie i autorstwo kolędy.

„Cicha noc“ współcześnie

Jeszcze dziś kolęda „Cicha noc“ zajmuje uwagę wielu ludzi. Muzyków i kompozytorów, producentów i piosenkarzy, aktorów i  artystów, kuratorów muzealnych i twórców wystaw, naukowców i historyków. Prace naukowe dotyczące kolędy prowadzone są intensywniej niż kiedykolwiek wcześniej. W dalszym ciągu żyją też potomkowie rodzin Franza Xavera Grubera i Josepha Mohra. Niektórzy z nich poświęcili się badaniu życia i twórczości swoich przodków. Osoby zainteresowane dziejami kolędy mają możliwości poznania i zrozumienia kolędy z najróżniejszych punktów widzenia.